۲۱ خرداد ۱۴۰۴
گرامیداشت هشتادوسومین زادروز فریدون شهبازیان برگزار شد
به همت کانون آهنگسازان سینمای ایران و سال‌نوای موسیقی ایران، مراسم گرامیداشت هشتاد و سومین زادروزِ موسیقی‌دان و آهنگساز فقیدِ ایران، زنده‌یاد «فریدون شهبازیان»، ۲۱ خردادماه ۱۴۰۴، تحت عنوان «نغمه‌های نقره‌ای ۴»، در خانه سینما برگزار شد.
در این مراسم که اجرای آن را محمدمهدی گورنگی، آهنگساز، مدرس موسیقی و مدیر اجرایی «سال‌نوای موسیقی ایران» بر عهده داشت، از بازنویسیِ قطعه‌ی «پائیزان» به آهنگسازی فریدون شهبازیان با شعر جواد مجابی و خوانندگی حمید غلامعلی که توسط مهران اکرمی برای ارکستر بازنویسی شده است، رونمایی شد. این اثر به تهیه‌کنندگی، نوازندگی ویلن و ویولا علی جعفری پویان و ویلنسلِ کریم قربانی، برای گرامیداشت زادروزِ زنده‌یاد فریدون شهبازیان، تولید شده است.
محمدمهدی گورنگی در ابتدای مراسم ضمن خوش‌آمدگویی به حضار، با بیان این‌که امروز زادروز «کیان» نیز هست، از مهمانان تقاضا کرد تا برای زادروزِ «فرزند ایران» و «فریدون شهبازیان» دست بزنند. او یادآور شد که از ۲۲ دی ۱۴۰۳ که «روح مهربان و هنرمند استاد شهبازیان، دیگر تابِ این زمین و زمانِ زخمی را نیاورد و در نور و نوای همیشگی ساکن شد، ۱۵۱ روز می‌گذرد» او تأکید کرد که ۱۵۱ روز است که موسیقی ایران یکی از ستون‌های استوارش را از دست داده، اما آثار فریدون شهبازیان تا همیشه در تاریخ این سرزمین ماندگار خواهد بود.
در بخش بعدی برنامه؛ ویدئویی به همراه تصاویر حضور فریدون شهبازیان در سال‌های گذشته، در کانون آهنگسازان سینمای ایران پخش شد که با قطعه‌ی «راپسودی برای سنتور و ارکستر» اثر فریدون شهبازیان همراه شده بود.
همچنین ویدئو و گفتگوی زنده‌یاد فریدون شهبازیان با وبسایت «موسیقی ما» به نمایش گذاشته شد که محمدمهدی گورنگی ضمن ابراز تأسف از توقفِ مراسمِ مستقلِ «جشن موسیقی ما» از دست‌اندرکاران این مرکز هنری قدردانی کرد.
پس از آن، ستار اورکی به نمایندگی از کانون آهنگسازان سینما، طی سخنانی، ضمن تشکر از حاضران، به اهمیت و جایگاه هنری زنده‌یاد فریدون شهبازیان پرداخت و تأکید کرد که آهنگسازان نسلِ معاصر موسیقی ایران، یا مستقیم و یا غیر مستقیم، شاگرد این هنرمند بوده‌اند و عنوان کرد که من با وجود این‌که شاگرد مستقیم ایشان نبوده‌ام اما آثار ایشان برایم الهام‌بخش بوده و از آنان بهره‌‌های فراوان برده‌ام. او همچنین افزود: «استاد شهبازیان جزو هنرمندان تکرارنشدنی است، او در چنین جایگاه والای موسیقی از هنرمندان جوان تعریف، حمایت و یک شور و نشاطی را در میان آنان ایجاد می‌کرد.»
مزدا انصاری، آهنگساز و نوازنده پیانو نیز در این مراسم به سخنرانی پرداخت. او از ویژگی‌های نیکوی زنده‌یاد فریدون شهبازیان سخن گفت و تأکید کرد که این هنرمندِ فقید برای جوانان اهمیت ویژه قائل بود.
او گفت که در کودکی، آثار مجموعه گل‌ها در رادیو را ضبط می‌کردم. اولین بار وقتی مجموعه ماندگار گل‌های ۷۷ از آقای شهبازیان؛ همان اثر «پرکن پیاله را» با صدای استاد محمدرضا شجریان شنیدم، تأثیر بسیاری گرفتم. او افزود که سال‌ها بعد؛ در دهه ۱۳۷۰ نخستین اثرش با حمایتِ فریدون شهبازیان، در شورای آهنگسازان صدا و سیما تولید شده است. مزدا انصاری همچنین از قطعه‌ای با نام «فانتزی برای ویلن و پیانو» به آهنگسازی مسعود پورفرخ سخن گفت که ویلن این اثر را فریدون شهبازیان به همراه پیانوی سهیلا شادمند، در سال ۱۳۵۰ اجرا کرده است.
در ادامه این اثر برای حضار پخش شد.
پس از آن، محمدمهدی گورنگی عنوان کرد که نام فریدون شهبازیان برای من سمبلِ اقتدار و شکوه و شرافت است. وی ادامه داد؛ «استاد شهبازیان در زمانی که باید، در جای درستِ تاریخ، در کنار مردمش ایستاد و حاضر به انجام هر کاری نشد.» او تأکید کرد؛ «فریدون شهبازیان به من و خیلی‌ها آموخت که هنرمند در هر جایگاهی که هست اگر از استقلال فکری و هنری فاصله بگیرد، رو به افول و خاموشی خواهد گذاشت، او به ما آموخت که هیچ‌وقت برای با مردم بودن و مراقبت از شرافتِ هنری و انسانی دیر نیست و به خصوص در سال‌های آخر، مستقل‌بودن را زندگی می‌کرد و می‌آموخت.»
بخش بعدی برنامه، رونمایی از بازنویسیِ قطعه‌ی «پائیزان» بود که با تصاویری از این هنرمند همراه شده بود. این ویدئو با تدوین هومن خواجه‌نوری و تهیه‌کنندگی وحید موسائیان تولید شده است.
پس از پخش این اثر با صدای حمید غلامعلی، این هنرمند بر روی صحنه حاضر شد و متذکر شد که؛ درباره استاد فریدون شهبازیان صحبت کردن بسیار سخت است. او از ویژگی‌های اخلاقی، تکنیکی و دقتِ بالای فریدون شهبازیان در زمینه‌ی موسیقی سخن گفت. او همچنین با ذکر خاطراتی از دهه ۱۳۶۰، از ضبط اولین اثرش با حضور و نظارت ضبطِ زنده‌یاد شهبازیان صحبت کرد.
او همچنین گفت: «به خاطر می‌آورم، سالی که این اثر را شنیدم، خیلی برایم جالب بود و گفتم که صدای این خواننده را تاکنون نشنیدم و خیلی هم به دنبال خواننده اثر بودم و بعد متوجه شدم که آقای شهبازیان این اثر را خوانده است و حال جسارت کردم و اثری که قبلا خوانده شده بود را خواندم.
او تأکید کرد که «پائیزان» با صدای فریدون شهبازیان مانا و ماندگار است و اگر این اثر را اجرا کرده، برای گرامیداشت یاد و خاطره‌ی این هنرمند ارزشمند بوده است.
در ادامه، پس از پخش اثر بی‌کلامِ «پائیزان» بر روی تصاویر حضور فریدون شهبازیان در دوره‌های مختلفِ مراسم «سال‌نوای موسیقی ایران»، علی جعفری پویان، مدیر هنری سال‌نوا و تهیه‌کننده، نوازنده‌ی ویلن و ویولای این اثر، ضمن بیان خاطراتی، از ارتباط عاطفی و هنری با فریدون شهبازیان سخن گفت. او بر حساسیت و دقتِ بالای این هنرمند در هنگام ضبط استودیویی تأکید کرد و گفت در ۲۰ سالگی در ساخت موسیقی فیلم «هیوا» به عنوان نوازنده ویولن با آقای شهبازیان همکاری داشتم و ارتباط خیلی عمیقی میان ما شکل گرفت. اعتمادی که به من و دوستانم داشت، بسیار قابل احترام و ارزشمند بود که این همکاری هم ادامه داشت. او افزود؛ سعی کردیم تیتراژ پایانی فیلم «پاییزان» را با حساسیت‌هایی که آقای شهبازیان داشت، بازنویسی و اجرا کنیم و امیدوارم مورد قبول باشد.
او همچنین از تواضع فریدون شهبازیان سخن گفت که با وجود این‌که نوازنده‌ی بسیار حرفه‌ای ویلن بوده، اما هیچ‌وقت این مسأله را عنوان نمی‌کرد و از ما جوان‌ها دعوت می‌کرد تا در آثارش نوازندگی کنیم.
در ادامه‌ی مراسم، اثر «پائیزان» این‌بار با صدای فریدون شهبازیان، به همراهِ طرحِ پرتره‌‌ی این هنرمند که توسط هستی سراجی خلق شده است، برای حضار پخش شد.
پس از آن؛ ماهور موسائیان عکاس سینما و همسر زنده‌یاد فریدون شهبازیان، طی سخنانی اظهارداشت: این اثر را بسیار دوست دارم. سالی که آن اثر ساخته شد، برای تحصیل در دانشگاه تهران، به تهران آمده بودم، در فرصتی که داشتم سینما رفتم و فیلم «پاییزان» را دیدم و تیتراژ پایانی آن را هم گوش دادم، در آن زمان نمی‌دانستم که شهبازیان آن اثر را آهنگسازی و خوانده است، چند ماه بعد که با شهبازیان آشنا شدم، متوجه شدم که «پاییزان» را شهبازیان خوانده است، هیچ وقت به این موضوع اشاره نمی‌کرد و حتی نام خواننده آن هم در تیتراژ فیلم نیامده بود.
موسائیان گفت: شهبازیان در تمام این سال‌ها آثاری را خوانده بود و دوستشان داشت و فکر می‌کرد که خودش می‌تواند با احساس روان و بدون تکنیک آنها را اجرا کند و همیشه می‌گفت که خواننده نیست، آهنگساز است. از برگزارکنندگان این برنامه که با شرافت، با صداقت، خالصانه، بدون غرض، بدون بهره‌برداری و سوء استفاده از نام کسی، چنین برنامه‌ای را ترتیب دادید، قدردانی می‌کنم و امیدوارم همیشه باشید.
در بخش بعدی مراسم، مهران اکرمی که بازنویسی اثر «پائیزان» را برعهده داشته، طی سخنانی از همکاری‌های متعددِ خود با فریدون شهبازیان و حضور خود به عنوان دستیار آهنگساز در کنار این هنرمند سخن گفت و تأکید کرد که «پائیزان» باید با همان تنظیم استاد شهبازیان بازنویسی می‌شد و این امر اتفاق افتاد تا دوباره یکی از آثار ماندگار این هنرمند بزرگ شنیده شود.
در پایان مراسم، محمدمهدی گورنگی سخنان فریدون شهبازیان در پیام تصویری سال ۱۴۰۱ او را بازخوانی کرد که در آن می‌گوید:
«آیا برای شما که در مقابل شرمندگی و بی‌پولی و برای حسرت یک زندگی معمولی غمیت دارید، مهم نیست که کودک زباله‌گرد و آرزوهایش چه می‌کند؟! آیا با جوانی که به خود جرأت می‌دهد که با شجاعت آواز بخواند و آرزوهایش را بیان کند، دستور بازداشت صادر می‌کنید؟! منصفانه است؟! ما کجای این جهان ایستاده‌ایم؟! برای بیانِ خواسته‌هامان چه باید بکنیم؟!»
گورنگی در ادامه ضمن سپاس از کامبیز باقری که عکاسی مراسم را بر عهده داشت و همچنین خانواده‌ی زنده‌یاد شهبازیان، ماهور موسائیان و وحید موسائیان، از تلاش‌های تمامی دست‌اندرکاران برنامه، به‌ویژه مهدی بزرگمهر، رضا خسروی، بهنام صبوحی، بیتا بهشتیان، مسعود عبدالرحمان،
و همچنین علی دهکردی، مینا جهانگیری، فرزانه رحمتی، طهمورث بیابانی و تمامی مسئولان و کارکنان خانه سینما، و نیز از خبرگزاری آنا، مرتضی حسینی و عباس تاجیکیار، قدردانی کرد.
در این آیین، شماری از هنرمندان موسیقی و سینما حضور داشتند، از جمله:
مهدی بزرگمهر، بیتا بهشتیان، علی صمدپور، علی دهکردی، وحید موسائیان، ماهور موسائیان، ناصر ایزدی، محمد نصرتی، رضا مرتضوی، آرمان موسی‌پور، مهیار علیزاده، آلبرت آراکلیان، ایمان جعفری پویان، مسعود عبدالرحمن، نیما جوان، میلاد موحدی، بهنام صبوحی، ویلیام نیری، محمد فرشته‌نژاد، سمیرا سلمانی لک، کامبیز باقری و …
